Một nước cờ

Muoivaanhsang.vn – Cảm giác của bạn thế nào khi thất bại, phá sản, bị ruồng bỏ, khinh khi? Mà cho dù có thế nào thì chúng ta – con dân Chúa, Cơ đốc nhân – chắc chắn phải khác họ: hành xử khác họ, đau khác họ, ‘té’ khác họ và đứng lên cũng khác họ. Vì chúng ta có Chúa, “Đấng mở đường. Đấng hay làm phép lạ. Đấng giữ lời…” (Way Maker – Leeland). “Chúa thắp ngọn đèn tôi: Giê-hô-va Đức Chúa Trời tôi, soi sáng nơi sự tối tăm tôi” (Thi Thiên 18:28). Mời bạn đọc bài viết sau để thấu hiểu, để cảm thông, để thấy mình may mắn đến dường nào khi có Chúa…

1. Lâu rồi, tôi có dịp ngồi ăn trưa với một vị tạm gọi là đại gia, khá giàu, đúng hơn là đã từng giàu có, sau đó đổ nợ, đi tù…

Khi ra tù, chỉ bằng tay trắng, một chút vốn ít ỏi còn lại, được sự động viên của gia đình, ông lại tiếp tục gầy dựng cơ đồ mới với nhiều dự định lớn lao… Suốt bữa ăn ông không nhắc gì chuyện cũ, dù nhiều lần mọi người có ý gợi hỏi, chỉ toàn nói về kế hoạch thôi. Nhưng điều lạ là ông có kêu món rau lang luộc chấm muối, và ông chỉ ăn đúng món đó. Tôi ngạc nhiên hỏi sao anh ăn kiêng kham khổ vậy? Ông cười lớn, đây là món tôi hay ăn hồi còn ở trại tù nên bây giờ ăn lại, phần vì cũng thèm, phần vì để nhắc mình về những ngày tháng đại nạn đó, giờ cũng chẳng trách ai, đó là cái giá phải trả thôi chú ơi.

2. Lần khác, ở miền Tây, tôi gặp một nông dân đen đúa, rắn rỏi, tầm khoảng chưa đến sáu mươi, nhưng nhìn dáng vóc như mới ngoài ba mươi. Lúc nghe nói tôi ở Sài Gòn, ông cũng ân cần hỏi quận mấy, đường nào, gần chỗ nào, giờ chỗ đó ra sao… có vẻ ông từng rành rẽ Sài Gòn.

Tôi gặng hỏi một hồi, lúc đã vài xị rượu ông mới kể tui từng ở Sài Gòn, tất nhiên ai tuổi trẻ mà không đến Sài Gòn lập nghiệp. Tui từng có một công ty lớn, ở đó ở kia, văn phòng, nhà máy, từng sản xuất hàng hóa xuất đi châu Âu, châu Úc, từng ở trong hội này, hiệp nọ, từng đi năm châu bốn bể, từng gặp thủ tướng, từng được báo chí vinh danh…

Nhưng rồi, chỉ một biến cố, một nước cờ sai, tôi đã đổ sông đổ biển tất cả, mang nợ hàng trăm tỷ đồng. Tôi nghe ổng kể mà há hốc mồm, không thể tin được người nông dân ‘đui theng’ trước mặt mình đang ngửa cổ uống ly rượu trắng cái ót rọt này lại từng có một quá khứ lẫy lừng như vậy. Ông nói tui đi sai một nước, hư cả bàn cờ, cũng may con cái đã lớn, chúng tự lo được, tui bán hết tài sản, giải quyết hết nợ nần công việc rồi vợ chồng tui về quê đây, khai mấy công vườn ông bà để lại, với mấy công ruộng, dựng lại cái nhà, đào cái hầm nuôi cá, rào cái chuồng thả gả… sáng vác cuốc ra chiều vác cuốc vô, cơm ngày ba bữa rượu một bữa, tối bảy giờ mở cải lương, tám giờ tém mùng ngủ, vậy cho khoẻ chú à!

3. Hôm qua đọc tin tên cướp nổ súng cướp ngân hàng vừa bị bắt từng là tổng giám đốc một công ty lớn, nhiều văn phòng, nhiều chi nhánh, nhiều nhân viên, cũng từng hoạt động rầm rộ… Anh ta không cờ bạc, không ma tuý, chỉ là có thể vì một nước cờ sai nào đó, dẫn anh ta tới chỗ nợ nần, rồi nợ chồng nợ, anh ta trả không nổi, bạn bè đối tác quay lưng khiến anh ta cùng đường, phải đi cướp ngân hàng. Tôi đọc tin mà cứ ngậm ngùi hoài, cả đêm tôi cứ ám ảnh về cái tin đó, tôi hình dung ra lúc anh ta túng quẫn, bị nợ đòi và bị mọi người quay lưng, để đến nước phải biến mình thành một tên cướp.

4. Trong suốt 15 năm dựng cờ khởi nghiệp, tôi cũng nhiều lần, nhiều lúc đi sai những nước cờ, và hệ quả của những sai lầm đó thường rất lớn, nhẹ thì trắng tay, nặng thì… thôi tôi không dám nhớ lại. Tuy nhiên, điều may mắn là tôi có nhiều nhân viên, đàn em trung thành, luôn ở đó, chờ lịnh để chiến đấu tiếp, và tôi luôn có một bạn đồng hành tận tuỵ, không bao giờ quay lưng, người luôn nắm tay tôi, truyền cho tôi sức mạnh, để đứng dậy, và lần hồi dựng lại mọi thứ.

5. Nhiều khi được các bạn trẻ nhờ tư vấn về khởi nghiệp, tôi vẫn khuyên là cứ đi làm thuê đi, hoặc ta bà… cho đã đi, lập gia đình đi đã, rồi hẵng khởi nghiệp. Bởi thương trường không giống như mô tả trong sách vở hay trong những khoá học làm giàu đâu, nó khắc nghiệt vô cùng, khắc nghiệt hơn cả chiến trường, bởi chiến trường lỡ trúng đạn bạn chỉ chết một mình, còn thương trường, sau lưng bạn là gia đình, là gia đình của nhiều người…