Kính mời quý độc giả nghe câu chuyện của phóng viên ảnh Ngô Trần Hải An, kể về những cảm nhận đặc biệt của mình tại Bệnh viện (BV) Hồi sức Covid-19 TP.HCM – ‘chốt chặn’ cuối cùng trước ‘cửa tử’, thành trì cuối giữa lằn ranh sinh tử của các bệnh nhân covid.
“Để thực hiện phóng sự này, tôi phải được phép xét duyệt của các cơ quan liên quan, và có sự giám sát đặc biệt chặt chẽ trong suốt quá trình tác nghiệp bởi chính Bác sĩ Trần Thanh Linh – PGĐ BV kiêm phụ trách chuyên khoa ICU, còn có biệt danh là ‘Bác sĩ 91’, sau khi chữa trị thành công bệnh nhân người Anh số 91 hồi năm ngoái.
An toàn là yếu tố hàng đầu trước khi bước vào phòng điều trị đặc biệt, bác sĩ Linh yêu cầu phải mặc bảo hộ cấp 4 – chuẩn cao nhất. Sau khi sát khuẩn tay chân, thiết bị là công đoạn mặc đồ bảo hộ. Trước khi bước vào phòng, Bác sĩ Linh giúp kiểm tra lại lần nữa.
Cảm giác thật sự khó tả, vừa hồi hộp, lo lắng, chẳng nghĩ được gì. Cánh cửa phòng hồi sức tích cực mở ra, bên trong là khung cảnh hoàn toàn khác. Thường khi tác nghiệp, tôi chạy rất nhanh tìm vị trí tốt nhất, nhưng lúc này tôi chững lại, không biết phải làm gì.
Trước mắt tôi là hàng chục y bác sĩ với trang phục bảo hộ kín mít, trắng toát; bầu không khí hết sự khẩn trương. Mỗi bệnh nhân nằm 1 phòng riêng với đầy đủ máy móc hiện đại nhất, tiếng tít tít vang lên đều đặn, khô khốc, hòa cùng tiếng người nặng nhọc thở, người im lặng mê man. Rồi những tràng ho liên tục, ám ảnh vang lên, bệnh nhân vùng vẫy, cố hết sức chỉ để thở, để ho nhưng cổ họng dường bị bóp nghẹt, khàn đặc, không thể thoát.
Sau phút lặng người, tôi bình tâm đi qua từng căn phòng để tác nghiệp, mội phòng đều có y bác sĩ đang tập trung xử lý các ca bệnh. Tôi cố gắng đứng xa xa hoặc nép mình khuất nhất có thể vì sợ làm phiền họ.
Cửa phòng hồi sức bật mở, một ca nặng được chuyển đến, bác sĩ Linh và ê-kip lập tức cấp cứu, không khí cực kỳ căng thẳng, gấp gáp, nhưng chuẩn xác, nhịp nhàng. Sau khoảng 30 phút, bệnh nhân đã ổn, Bác sĩ Linh lại tiếp tục chuyển qua các ca nặng khác, hướng dẫn y bác sĩ lên phác đồ điều trị hoặc thay đổi khi có diễn tiến khác thường.
Khoảng chừng vài phút, Bác sĩ Linh anh lại nhận điện thoại từ các bệnh viện khác, hoặc nhờ tư vấn xử lý, hoặc thông báo sắp chuyển bệnh, liên tục, liên tục… Áp lực thật quá khủng khiếp cho tôi cảm giác các Bác sĩ lúc nào cũng phải căng não tiếp nhận thông tin và xử lý.Một bệnh nhân khi thấy Bác sĩ Linh thì thều thào: “Bác sĩ ơi, tôi không muốn chết! Bác sĩ cứu tôi!”. Câu nói lặp đi lặp lại khiến không khí chùng xuống. Bác sĩ Linh bình tĩnh vỗ về, động viên bệnh nhân…
Buổi tác nghiệp diễn ra chỉ khoảng 1 tiếng trong không khí đầy virus, bản thân tôi cũng chưa có kinh nghiệm tác nghiệp trong môi trường này. Khi tôi báo xong rồi thì Bác sĩ Hoàng hướng dẫn tôi bước qua phòng khử trùng – công đoạn cực kỳ quan trọng – mọi sai sót để lây nhiễm bắt đầu từ đây.
Bác sĩ Hoàng vừa hướng dẫn vừa trực tiếp giám sát từng công đoạn: Cởi găng tay – sát khuẩn – gỡ kính – sát khuẩn – cởi đồ – sát khuẩn – cởi bọc giày – sát khuẩn – cởi khẩu trang – sát khuẩn – sát khuẩn kỹ càng từng thiết bị.
Tôi bước ra khỏi phòng lại vào nhà vệ sinh tiếp tục rửa sạch lại lần nữa bằng xà phòng. Khi tôi bước ra thì bác sĩ Hoàng đã cầm sẵn khẩu trang 3M yêu cầu đeo vào và ra ngoài bằng lối đi riêng đã khử khuẩn tuyệt đối – lối đi này chỉ 1 chiều, không được đi ngược lại.
Trên đường về nhà, cảm giác sợ hãi, lo lắng lại xuất hiện: không biết mình có sai sót khâu nào cho khả năng lây nhiễm không… suy nghĩ đó cứ xoáy trong đầu, khiến không thể yên lòng.
Tôi gọi điện thoại dặn cả nhà qua nhà ngoại hết. Vừa về tới, tôi lao ngay vào phòng tắm, tắm thật sạch, bỏ đồ giặt… Vài ngày sau đi xét nghiệm thấy kết quả âm tính mới phần nào nhẹ nhõm, dù nỗi sợ vô hình vẫn cứ quanh quẩn trong tâm trí.
Sau khi về nhà xem lại ảnh, tôi cảm thấy chúng thật ‘mỏng’ và sơ sài, không đủ làm phóng sự. Sau 1 ngày đắn đo, tôi xin phép được quay trở lại chụp xuyên đêm để có cái nhìn đầy đủ hơn, nhưng không được, vì lúc này BV đã có kế hoạch điều chỉnh mới do tình hình thay đổi.
Vậy là thấp thỏm đợi, lâu lâu lại hỏi xin tiếp. Nhiều lần như vậy thì may mắn đã đến, tôi được mời quay lại lần 2, bình tĩnh hơn, quan sát nhiều hơn.
Tôi chầm chậm chụp lần lượt các phòng, còn hỏi về tình trạng các bệnh nhân. Đêm về khuya, ê-kip trực vẫn chưa nghỉ, Bác sĩ Linh đưa tôi lên lầu 4, lầu 5 để kiểm tra bệnh nhân hồi phục. Hỏi thăm, họ không nói được vì còn mệt, phải thở máy, nhưng đôi mắt tràn đầy biết ơn.
Đến khi quay lại lầu 2, tôi bắt gặp khoảnh khắc rơi nước mắt: trong góc phòng lạnh lẽo, 2 nhân viên đã hoàn tất công đoạn cuối cùng để tiễn đưa một bệnh nhân vừa giã biệt cõi đời. Không gian lạnh lẽo vô cùng, màn đêm tĩnh mịch, không một tiếng động nào ngoài tiếng vòi phun khử khuẩn.
Tôi bắt đầu rối bời với câu hỏi: Chụp hay không chụp? Chụp thì đúng hay sai? Thật sự không thể trả lời được lúc đó, nhưng mình đã chụp rất nhiều trong sự trống rỗng cảm xúc. Bỗng thấy bức ảnh mờ đi trong ống kính, lúc đó mới biết mình đã khóc tự bao giờ.
Mọi thứ trở nên nặng trĩu khiến không còn tâm trí nào để bấm máy nữa, tôi cùng Bác sĩ Linh rời đi. Khi bác sĩ Linh gỡ khẩu trang, những vết hằn đỏ in sâu lên mặt, lên cổ anh (ảnh). Trông anh thật sự mệt mỏi. Anh tạm biệt tôi để về phòng nghỉ. Nhìn anh cúi đầu đi trên hành lang vắng trông thật lẻ loi…
Cuộc đời phóng viên ảnh 2 lần chứng kiến cảnh tử biệt đã để lại trong tôi những khoảng lặng, cùng sự đấu tranh: chụp hay không chụp? Nhân văn hay phản cảm?
Nhưng đến nay, khi viết những dòng chia sẻ này, tôi đã cảm thấy nhẹ lòng và tràn đầy hy vọng. Tôi mong phóng sự ảnh này có thể giúp mọi người hiểu hơn về sự hy sinh thầm lặng của các y bác sĩ thật rất lớn lao. Dẫu đây đó vẫn có những hình ảnh đầy tiêu cực, nhưng hãy có cái nhìn rộng lượng, việc này đem lại cho chính chúng ta sự thấu hiểu và tỉnh thức.
Thấu hiểu sự hy sinh thầm lặng của họ, và tỉnh thức về sự nghiêm trọng của dịch bệnh, từ đó hãy gìn giữ bản thân, trân trọng cuộc sống, dù chúng có là ai đi chăng nữa.
Bài/ảnh: Ngô Trần Hải An
(Báo Nông nghiệp VN)